Maymun çiçeği virüsü mutasyona uğruyor
Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nden yayılan yeni mpox virüsü, beklenenden daha hızlı bir şekilde değişime uğruyor ve uzmanların bu virüsü izleyebilmesi için gereken fon ve ekipmanlara sahip olmaması, durumu daha da zorlaştırıyor.
Reuters'ta yer alan habere göre Afrika, Avrupa ve Amerika'dan yarım düzine bilim insanı, virüsün doğası, şiddeti ve bulaşma şekli hakkında birçok bilinmeyenin olduğunu belirterek, mevcut koşullarda yanıt vermenin karmaşık olduğunu ifade etti.
Maymun çiçeği virüsü, 1970'ten bu yana Afrika'nın bazı bölgelerinde halk sağlığı sorunu olarak biliniyordu, ancak 2022'de uluslararası alanda hızla yayılarak Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) küresel sağlık acil durumu ilan etmesine neden oldu. Bu acil durum 10 ay sonra sona erdi, ancak şimdi yeni bir mpox türü olan clade Ib dikkatleri tekrar üzerine çekti ve DSÖ'nün yeni bir sağlık acil durumu ilan etmesine yol açtı.
Virüs Hızla Mutasyona Uğruyor
Mpox virüsünün yeni türü, clade I'in bir mutasyonu olup, on yıllardır Kongo'da endemik olan ve enfekte hayvanlarla temas yoluyla bulaşan bir formudur. Mpox genellikle grip benzeri semptomlar ve irin dolu lezyonlara yol açar ve ölümcül olabilir. DSÖ'nün verilerine göre, bu yıl Kongo'da clade I ve clade Ib'den şüphelenilen 18.000'den fazla vaka ve 615 ölüm gerçekleşti. Son bir ayda ise dört Afrika ülkesinde 222 clade Ib vakası doğrulanırken, Afrika ile seyahat geçmişi olan İsveç ve Tayland'da da birer vaka tespit edildi.
Nijerya'daki Niger Delta Üniversitesi Hastanesi'nden ve DSÖ'nün mpox acil durum komitesinin başkanı olan Dr. Dimie Ogoina, "Afrika'da körü körüne çalıştığımızdan endişe ediyorum," dedi. Ogoina, salgının dinamikleri, hastalığın şiddeti ve risk faktörleri hakkında yeterli bilgiye sahip olmamanın, bu salgınla başa çıkmayı zorlaştırdığını belirtti. Ayrıca, virüsün hızla mutasyona uğradığını ve yeni türler ürettiğini vurguladı.
Yeni türün mutasyon hızı, virüsün insanlara adapte olmasına neden olan bir mutasyon olan APOBEC3'ün varlığı ile açıklanıyor. Bu mutasyon, virüsün evrimini hızlandırabilir ve bu da bilim insanları için büyük bir endişe kaynağıdır.
Afrika'daki Zorluklar ve Acil Araştırma İhtiyacı
Afrika'daki bazı laboratuvarlar, tanı testleri için gerekli kimyasalları bile temin edemiyor, bu da salgınlarla mücadeleyi zorlaştırıyor. Dr. Salim Abdool Karim, Afrika CDC'nin mpox danışma komitesinin başkanı olarak, özellikle doğu Kongo'da clade Ib vakalarının yarısının yalnızca doktorlar tarafından teşhis edildiğini, ancak laboratuvar onayı olmadığını belirtti. Çatışmalar ve sağlık sistemine olan baskı, örneklerin laboratuvarlara ulaşmasını zorlaştırıyor.
Afrika'daki pek çok laboratuvar, gerekli malzemeleri temin edemiyor ve bu durum, ölümcül salgınları takip etme yeteneğini engelliyor. Mpox salgınına karşı etkili bir yanıt planlamak için daha fazla araştırma yapılması gerektiği açıkça ortada. Ancak, mevcut koşullarda, bu araştırmaların yapılması bile ciddi zorluklar içeriyor.